Izvor: Beta

Istraživanja koje su, u proteklih šest godina, sproveli arheolozi iz Narodnog muzeja "Toplica" iz Prokuplja i muzeja iz Beograda, gotovo u potpunosti menjaju istorijsku sliku Kuršumlijskog kraja.

Arheolog muzeja iz Prokuplja Julka Kuzmanović Cvetković rekla je agenciji Beta da se do sada malo znalo o davnoj prošlosti kuršumlijskog kraja i da je tim stručnjaka rasvetlio mnoge misterije i došao do značajnih otkrića.

"Ima mnogo stvari koje smo razjasnili i bolje pozicionirali. Izdvojila bih zanimljiv objekat u selu Visoka. Sudeći po ostacima, očigleno se radi o nekom antičkom objektu. Još nismo sigurni o čemu se radi, jer smo tu pronašli stub sa misterioznim oznakama kao i nadgrobne spomenike iz srednjeg veka", rekla je Kuzmanović Cvetković.

Ovo su prva opsežna arheološka istraživanja na teritoriji Kuršumlije. Prošle godine, oko Lukovske banje, na obroncima Kopaonika i na Radan planini otkriveno je 11 izgubljenih gradova i jedna antička palata.

"U pitanju je palata, koju je pronašao meštanin Milutin Jakšić. Kopajući temelje za štalu, pronašao je ostatke ogromnog objekta, palate. Temeljna zona objekta je zidana kamenim kvadrima, koji su dugački dva metra. A, ono što je bilo zanimljivo je dosta komada arhitektonske plastike od belog mermera. Bilo je dovratnika, komada stubova i još mnogo materijalnih dokaza da se radi o antičkoj palati", navela je Julka Kuzmanović Cvetković.

Doktor arheoloških nauka Narodnog muzeja iz Beograda Emina Zečević, smatra da najnovija otkrića arheologa u potpunosti menjaju dosadašnju istorijsku sliku područja kuršumlijske opštine.

''Imamo sjajne rezultate i uveliko je ta slika izmenjena. Pronašli smo lokalitete koji do sada ni na koji način nisu bili evidentirani. Reč je o lokalitetima iz svih epoha, od neolita, pa do danas. To govori o toliko gustoj naseljenosti ovog kraja, što do sada nismo mogli ni zamisliti", kazala je Zečević.

Ona ističe da je naročito interesantan period pod turskom okupacijom. Do sada se mislilo da su te oblasti bile nenaseljene. Arheolozi su sada pronašli materijalne dokaze - groblja i crkve, koji daju potpuno drugačiju demografsku sliku, da su ovi krajevi bili gusto naseljeni srpskim življem u to doba.

Takođe, nalazi iz starijih perioda, pokazuju isto gustu naseljenost. Ovim krajevima su prolazile važne komunikacije, jer se u kuršumlijskom kraju rudarilo i trgovalo.

Arheolog Instituta arheoloških nauka iz Beograda Milan Savić rekao je da su vredni, ali nezaštićeni lokaliteti meta divljih kopača.

"Ne samo što odnose vredne nalaze, već i narušavaju arheološke slojeve, odnosno stratigrafsku sliku nalazišta, što onemogućava da kasnije ispitamo neka od tih nalazišta. Prekopali su Marinu kulu nadomak Kuršumlije, zatim rimske grobnice u Kuršumlijskoj banji, i mnoge druge lokalitete", naveo je Savić.

Arheolog Julka Kuzmanović Cvetković kaže da najnovija arheološka istraživanja svrstavaju Kuršumliju u gradove sa najbogatijim arheološkim nasleđem.

"Arheološko nasleđe čitave Srbije je sjajno, a u Kuršumlijskoj opštini izuzetno, pogotovo kad govorimo o području oko Lukovske banje, gde su se ljudi tokom srednjeg veka, ali i antičkog perioda, bavili rudarstvom", navela je Kuzmanović Cvetković.

Kuršumlijski arheološki lokaliteti uskoro će se naći na mapi važnih arheoloških nalazišta u Srbiji, uz pomoć države i lokalne samoprave, kada arheolozi detaljnije istraže najznačajnije lokalitete, koji bi se mogli uvrstiti u turističku ponudu koja prevazilazi nacionalni značaj.